Vandaar dat wij op de kaart van de Reformatie en Contrareformatie ook letterlijk slechts een klein (boven)hoekje hebben ingeruimd voor de evangeliën van Thomas, Philippus en Judas. Zij bevinden zich in het - hoe toepasselijk! - Apocriefenwoud, te bereiken door de Deutero Canoniekenravijn, waar je welhaast vanzelfsprekend het woud al kunt ruiken. En ongetwijfeld zit er aan de plaatsen Baruch, Tobias en Judith in de Makkabeeënvallei daarom ook een apocrief luchtje.
Zonder nu evangelische pretenties te willen uitstralen, is er in aanloop naar de Atlas en daarvoor het Handboek voor het Hiernamaals heel wat materiaal geweest dat - vaak ook meer dan terecht - uiteindelijk onze 'canon' niet gehaald heeft. Toch willen we belangstellenden deze informatie niet onthouden, met de waarschuwing dat het veelal om ruwe kladversies gaat, die wellicht niet alleen inhoudelijk gezien de toets der kritiek niet konden doorstaan. Tenslotte, wat bij echte apocriefen wel eens anders kan zijn, dragen wij daar wel de volledige verantwoordelijkheid voor.
