zondag 4 september 2011

Schaalstokken




Het is een goed cartografisch gebruik om bij kaarten een schaalstok af te beelden die een indruk geeft van de afstand tussen twee punten op de kaart. Ook in de Geïllustreerde Atlas van het Hiernamaals heeft elke kaart een schaalstok. Maar ja, wat zijn de afstanden eigenlijk aan gene zijde? Wie de schaalstokken bekijkt, ziet dat er voor elk deel van het hiernamaals andere eenheden gebruikt worden; al deze delen verschillen immers flink van elkaar. Veel schaalstokken geven ook geen absolute afstanden aan, maar relatieve (tijds-)afstanden. In het hiernamaals gelden nu eenmaal andere natuurwetten, die ons begrip niet zelden te boven gaan. Daarom is het vaak niet mogelijk om absolute afstanden weer te geven, eenvoudigweg omdat die een exactheid zouden pretenderen die ontbreekt in het betreffende hiernamaalsdeel. Wèl is het dus mogelijk om met de schaalstok aan te geven hoe lang het - ongeveer - duurt om van punt A naar punt B te komen (mocht er ter plekke al beweging in ruimte en tijd mogelijk zijn - wat lang niet voor ieder deel van het hiernamaals geldt).
Een voorbeeld is de hier afgebeelde schaalstok bij de helleput en Louteringsberg van Dante, pagina 130 en 131 in de atlas. Hieraan is te zien hoeveel triduüms het in de put en op de berg is van punt A naar punt B. Een triduüm is in de rooms-katholieke traditie (en Dante Alighieri was natuurlijk van rooms-katholieke huize) een driedaagse godsvruchtoefening. Dantes reis door het hiernamaals was uiteraard één grote oefening in godsvruchtigheid, dus is het triduüm een mooie eenheid om de afstanden in de helleput en op en rond de Louteringsberg mee aan te geven.