In de periode van de Reformatie en de Contrareformatie, toen protestanten en katholieken elkaar op allerlei manieren het leven zuur probeerden te maken, was het natuurlijk ook zaak om het morele gelijk aan zijn kant te krijgen. Het was daarbij niet alleen een kwestie van de interpretatie van de boodschap van God de Vader zelf, van Bijbelexegese. Het ging erom wie De Schepper zelf aan zijn zijde had. Wie de steun van Onze Lieve Heer bezat, kon er vanuit gaan dat zijn tegenstander als vanzelfsprekend zijn ziel en zaligheid aan de duivel had verkocht. Kortom, beide partijen maakten zich letterlijk schuldig aan het demoniseren van de andere partij.
Mooie voorbeelden hiervan uit deze tijd van de godsdienstoorlogen vinden terug op contemporaine spotprenten. Zo zien we op de ene prent de paus in een soort januskop met de duivel. Op de andere prent zien we hoe de grote hervormer Maarten Luther - in de hoedanigheid van een duivelse doedelzak - 'zegt' wat de duivel hem als het ware inblaast.
Overigens hebben we die verheerlijking, respectievelijk demonisering in de Atlas op de kaart van de Reformatie en Contrareformatie in woord en beeld ook als zodanig weergegeven, maar daarover later meer.
In ons apocriefe feuilleton over engelen en duivels gaat onze aandacht deze keer uit naar de duivelse kanten van het hiernamaals.
